علوم حديث 27 - صفحه 188

عناوين كلى و مهم مباحث مقدمه كتاب عبارت اند از: ۱ . سخنى در مسند و مسند نويسى، ۲ . زندگانى حضرت عبدالعظيم حسنى، ۳ . مقام ايشان نزد ائمه اطهار(ع)، ۴ . نظر دانشمندان شيعى درباره ايشان، ۵ . مشايخ و راويان حضرت عبدالعظيم.
در پايان مقدمه، پيش از نقل روايات حضرت عبدالعظيم به عنوان تذكر گفته شده: «در پاره اى موارد چند روايت، مشابه هم بودند، ولى به علت اختلاف در سند، دو روايت جدا تلقى و شماره گذارى شدند. روايتِ بلند مناجات موسى با خداوند هم كه در بحارالأنوار تقطيع شده بود، از آنجا كه اختلافاتى در متن آن ديده مى شد، جداگانه آورده شدند». ۱
بعد از مقدمه اصل كتاب - كه نقل روايات حضرت عبدالعظيم باشد - آغاز مى گردد و با نقل يكصد و هجده روايت از منابع حديثى متقدم و متأخر و تزيين آنها به ترجمه پايان مى يابد.
روايات كتاب، به هنگام نقل، دسته بندىِ موضوعى نشده اند، ليكن در پايان كتاب، چندين فهرست فنى قرار داده شده كه از جمله آنها فهرست موضوعات كلى روايات است.

مقايسه و تذكر

از آنجا كه اين كتاب، همان كتاب اوّل استاد عطاردى است كه با تغييراتى به همت فاضل گرامى آقاى هزار منتشر مى شود، طبيعى است كه خوانندگان، انتظار توضيحى در رابطه با ميزان رفع نقايص در اين چاپ داشته باشند. از اين رو، ضمن تذكرهاى خود، به نقايص برطرف شده نيز اشاره خواهيم داشت:
الف . پيش تر گفته شد كه استاد عطاردى در چاپ اوّل كتاب از ۱۰۲ روايتِ به دست آمده از حضرت عبدالعظيم، ۷۹ روايت را استخراج نموده است؛ اما در چاپ دوم اين كتاب، با در نظر نگرفتن روايات تقطيع شده و تكرارى - كه جناب آقاى هزار خود در پايان مقدمه نيز به آنها اشاره داشته اند - ۹۹ روايت استخراج شده است.

1.مسند حضرت عبدالعظيم حسنى، ص ۱۲۰.

صفحه از 237