راغب، در «مفردات» مى گويد: «در عرف، جز به كسى كه ملازمت او زياد باشد، صاحب گفته نمى شود». ^۱ بنابراين، صاحب و يار پيامبر ـ ص ـ آنگونه كه اقتضاى كلمه، از نظر لغت است، كسى است كه با آن حضرت معاشرت و ملازمت داشته است. چنين شخصى، مسلمان بوده يا كافر، شايسته يا تبهكار، مؤمن يا منافق، تفاوتى ندارد؛ زيرا اصلِ در اين اطلاق، آنگونه كه فيّومى نيز گفته است، «كسى است كه با او [يعنى پيامبر ـ ص ـ] مجالستى داشته و يا او را ديده است». ^۲

معناى اصطلاحى «صحابى»:

اصوليان و محدّثان اتفاق نظر دارند كه نام «صحابى» تنها بر فرد مسلمان اطلاق مى شود. در تعريف صحابى گفته هاى متفاوتى وجود دارد؛ آنچه اصوليان معتبر مى دانند اين است كه: «صحابى كسى است كه با پيامبر ـ ص ـ مجالستى طولانى داشته و از او پيروى كرده و اوامر و دستورات الهى را از او أخذ نموده است؛ بر خلاف كسى كه تنها آهنگ وى نموده، بى آنكه فضيلت مجالست و ملازمت و پيروى از آن حضرت را دارا باشد».
جمهور محدّثان بر اين عقيده اند كه: «هر مسلمانى كه پيامبر ـ ص ـ را ديده باشد» صحابى است.
^۳ و گفته شده: «كسى كه زمان آن حضرت را درك كند، صحابى است؛ هر چند او را نبيند». ^۴
و برخى گفته اند: «صحابى كسى است كه پيامبر ـ ص ـ را در حالى كه بدو ايمان داشته، ملاقات مى نموده و سرانجام نيز بر ايمان و اسلام از دنيا رفته است؛ هر چند در اين ميان از دين برگشته باشد». ^۵ البته در اين خصوص، نظرات ديگرى نيز وجود دارد كه از اهميّت چندانى برخوردار نيست.